Dự thảo Luật Phòng chống rửa tiền (sửa đổi) gồm 4 chương và 63 điều (giữ nguyên số chương và tăng 10 điều, bỏ 1 điều). Sau khi xin ý kiến đại biểu Quốc hội chuyên trách, dự thảo luật sẽ tiếp tục được hoàn thiện, trình Quốc hội thảo luận và thông qua tại kỳ họp thứ 4 vào tháng 10 tới.

Cơ quan soạn thảo bổ sung tiền ảo, tài sản ảo vào dự thảo Luật Phòng chống rửa tiền (sửa đổi). Việc này không chỉ đáp ứng các khuyến nghị của các tổ chức quốc tế về phòng, chống rửa tiền trên thế giới, còn đảm bảo an ninh tài chính trong nước, không để công nghệ tài chính bị lợi dụng để rửa tiền tham nhũng, khủng bố.

Giải trình sau đó, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết đã có đề xuất quy định về tiền ảo, tài sản ảo tại dự thảo luật sửa đổi lần này. Tuy nhiên, hệ thống pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về cơ quan quản lý cấp phép chính với tài sản ảo. Do đó, quá trình soạn thảo các cơ quan kiến nghị Chính phủ trình Quốc hội phương án, giao Chính phủ quy định hướng dẫn chi tiết khi luật sửa đổi thực thi.

"Luật Phòng chống rửa tiền chỉ quy định về biện pháp phòng, chống... Còn liên quan đến luật nguồn, tài sản nguồn sẽ được quy định ở các luật khác và trước mắt là giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể", bà Hồng nói thêm.

Lần sửa đổi này, quy định về nghĩa vụ thực hiện đánh giá, cập nhật rủi ro quốc tế về rửa tiền cũng được bổ sung. Định kỳ 5 năm, Ngân hàng Nhà nước chủ trì đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền tại Việt Nam, trình Chính phủ phê duyệt kết quả, kế hoạch thực hiện sau đánh giá.

Việc đánh giá này được thực hiện với các hoạt động mới phát sinh có rủi ro về rửa tiền. Dự thảo luật giao Chính phủ quy định về tiêu chí, phương pháp đánh giá rủi ro quốc gia về rửa tiền.

---------

Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước nghiên cứu, thí điểm tiền ảo

Ngân hàng Nhà nước là cơ quan chủ trì nghiên cứu, xây dựng và thí điểm tiền ảo dựa trên công nghệ Blockchain từ năm 2021 đến 2023.

Theo Quyết định 942 mới ban hành của Thủ tướng về chiến lược phát triển chính phủ điện tử hướng tới chính phủ số giai đoạn 2021-2025, việc "nghiên cứu, xây dựng và thí điểm tiền ảo dựa trên công nghệ Blockchain" là một trong các nhiệm vụ để phát triển, làm chủ các công nghệ lõi.

Quyết định ghi rõ, cơ quan chủ trì nghiên cứu, thí điểm tiền ảo là Ngân hàng Nhà nước, thời gian thực hiện từ năm 2021 đến 2023.

Hiện nay, Việt Nam chưa có định nghĩa cụ thể về tiền ảo và tài sản ảo. Các quy định hiện nay chỉ mới đề cập khái niệm tiền điện tử neo theo tiền pháp định, tồn tại dưới dạng thẻ trả trước ngân hàng, ví điện tử hay Mobile Money.

Khái niệm tiền ảo, được dịch ra từ "virtual money" và trong đó, những loại tiền số được tạo ra bởi công nghệ blockchain như Bitcoin, Etherum... được giới đầu tư tài chính quan tâm nhất. Bitcoin, Etherum và một số loại tiền số khác trở thành một kênh kiếm tiền mới với nhiều người, bên cạnh việc gửi tiền tiết kiệm hay đầu tư chứng khoán, trái phiếu.

Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước từng nhiều lần khẳng định, Bitcoin và các loại tiền ảo khác hoàn toàn không phải là tiền điện tử, không được thực hiện chức năng của đồng tiền pháp lệnh ở Việt Nam. Do chưa có bất kỳ quy định chính thức nào, tiền ảo là một loại tài sản ảo và không phải phương tiện thanh toán hợp pháp. Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính đang làm rõ cơ sở pháp lý để quản lý việc kinh doanh tiền ảo, tài sản ảo. Bộ Tài chính đã lập một tổ nghiên cứu về tài sản ảo, tiền ảo.

Ngoài ra, Quyết định 942 của Thủ tướng cũng đề cập đến một số nhiệm vụ khác nhằm nghiên cứu, phát triển, làm chủ các công nghệ lõi. Bộ Thông tin và Truyền thông được giao nhiệm vụ thúc đẩy nghiên cứu, phát triển, ứng dụng nền tảng mở, mã nguồn mở phục vụ chính phủ số.

Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì lựa chọn ưu tiên, đẩy mạnh phong trào nghiên cứu một số công nghệ cốt lõi mà Việt Nam có lợi thế, có thể đi tắt đón đầu như trí tuệ nhân tạo (AI), chuỗi khối (blockchain), thực tế ảo/thực tế tăng cường (VR/AR), dữ liệu lớn (Big Data). Hai bộ này có trách nhiệm thực hiện cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp công nghệ số nghiên cứu, phát triển các ứng dụng công nghệ mới cho chính phủ số.