Theo hướng dẫn quyết toán thuế thu nhập cá nhân (TNCN) từ Tổng cục Thuế, chỉ những NĐT đăng ký nộp thuế chuyển nhượng CK theo hình thức thuế suất 20% tính trên thu nhập mới có cơ hội được giảm thuế.

Nộp thuế trong ức chế Theo công văn hướng dẫn một số điểm về quyết toán thuế TNCN năm 2011 của Tổng cục Thuế, cá nhân cư trú có thu nhập từ chuyển nhượng CK đã đăng ký nộp thuế TNCN theo thuế suất 20% tính trên thu nhập với cơ quan thuế thì phải quyết toán thuế và hoàn tất hồ sơ quyết toán trước ngày 31.3.2012. Nếu có yêu cầu hoàn thuế và có số thuế phải nộp tính theo thuế suất 20% lớn hơn tổng số thuế đã tạm khấu trừ theo thuế suất 0,1% trong 7 tháng đầu năm và 0,05% trong 5 tháng cuối năm 2011. Như vậy, có thể hiểu, với hướng dẫn này, những NĐT đăng ký nộp thuế theo thuế suất 20%/thu nhập mới được hoàn thuế nếu đầu tư không có lãi và có yêu cầu hoàn thuế. Còn lại, với đại đa số NĐT đăng ký nộp theo thuế suất 0,1%/giá trị giao dịch thì vẫn phải nộp thuế dù đầu tư trong năm qua có thua lỗ nặng. Trong bối cảnh thị trường còn dùng dằng quanh mốc 400 điểm và đã có rất nhiều NĐT bị lỗ nặng trong năm qua thì việc chỉ có những người đăng ký quyết toán thuế theo thuế suất 20%/tổng thu nhập cả năm mới được hoàn thuế đã gây ra những nghịch lý và khó hiểu từ chính sách động viên về thuế của Quốc hội.

Cách tính số thuế TNCN phải nộp và số thuế được giảm từ chuyển nhượng CK trong năm 2011.

Chờ tới khi luật được sửa đổi Hiện tại, theo quy định hiện hành, NĐT CK có thể đăng ký nộp thuế theo hai cách: Cách thứ nhất là 20% trên tổng lãi đầu tư trong một năm. Cách thứ hai là khấu trừ 0,1% trong mỗi giao dịch chuyển nhượng. Rất nhiều NĐT đã chọn cách nộp thuế thứ hai vì đơn giản, thuận tiện và không phức tạp, NĐT cũng không phải kê khai và quyết toán thuế với cơ quan thuế. Tuy nhiên, với cách đánh thuế này, NĐT sẽ bị trừ ngay lập tức 0,1%/giá trị mỗi giao dịch chuyển nhượng bất kể thắng hay thua. Con số 0,1% này tưởng như là nhỏ, nhưng thực ra lại không nhỏ chút nào khi giá trị giao dịch lớn lên tới hàng chục, hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỉ đồng. Bên cạnh đó, nếu tính thêm các chi phí khác như phí môi giới, phí đòn bẩy,... thì sẽ làm giảm lợi nhuận. Không kể, với những NĐT bám sàn, lướt sóng có số lần giao dịch nhiều thì nếu trừ đi hết các chi phí có khi sẽ bị âm vào vốn, nhất là trong bối cảnh thị trường ảm đam cả năm qua. Trước đó, khi góp ý cho Luật thuế TNCN, đã có nhiều ý kiến cho rằng, thay vì khấu trừ 0,1% vào tất cả các giao dịch chuyển nhượng, sẽ chỉ áp một mức thuế suất vào phần lãi. Phần lãi này được tính bằng chênh lệch của giá bán bình quân trừ giá mua bình quân. Phần chênh lệch này nếu âm thì NĐT không phải nộp thuế. Ngược lại nếu có lãi, NĐT sẽ phải nộp thuế trên phần lợi nhuận này. Ngay sau khi kết thúc ngày giao dịch, CTCK có thể tính toán và khấu trừ thuế ngay nếu giao dịch là có lãi. Tất nhiên cách tính này có phần phức tạp, cầu kỳ và yêu cầu CTCK phải bỏ ra nhiều công sức hơn so với cách tính áp 0,1% trên mỗi giá trị chuyển nhượng. Phương pháp này cũng được cho là có khó khăn hơn đối với các chuyển nhượng CK trên trên thị trường OTC. Tuy nhiên, đây mới chỉ là một trong số rất nhiều góp ý kiến nghị đối với những bất cập của Luật thuế TNCN phát sinh trong quá trình triển khai. Và kiến nghị cũng chỉ dừng ở mức kiến nghị bởi theo kế hoạch, phải tới cuối năm nay, Luật thuế TNCN mới nằm trong chương trình họp sửa đổi trong chương trình làm việc của Quốc hội. Như vậy, đối với các quyết toán thuế trong năm nay, dù đã có chính sách hỗ trợ TTCK là giảm 50% số thuế TNCN từ chuyển nhượng CK thì những người trót đăng ký nộp thuế theo cách khấu trừ 0,1% trên mỗi giá trị chuyển nhượng coi như không được hưởng ưu đãi thuế này.

Theo Quyết số của Quốc hội ban hành bổ sung một số giải pháp về thuế nhằm tháo gỡ khó khăn cho DN và cá nhân: miễn thuế TNCN từ ngày 1.8.2011 đến hết ngày 31.12.2011 đối với cổ tức được chia cho cá nhân từ hoạt động đầu tư vào TTCK, góp vốn mua cổ phần của DN (không bao gồm cổ tức được chia từ các NHCP, quỹ đầu tư tài chính, TCTD). Thu nhập từ cổ tức được miễn thuế bao gồm cả cổ tức được chia của năm 2011 nhưng thực nhận sau ngày 31.12.2011.

 Lưu Thuỷ Nguồn: Báo Điện tử Lao động