Thâu tóm doanh nghiệp: Toàn cảnh vụ thâu tóm Sacombank

Dù EIB công bố đại diện cho đa số cổ phần biểu quyết của STB nhưng cuộc đua giành quyền kiểm soát ngân hàng này vẫn chưa ngã ngũ.

Từ tháng 7/2011, thị trường liên tục đưa ra những đồn đoán xung quanh việc Ngân hàng cổ phần Sacombank (STB) bị một nhóm nhà đầu tư nội thâu tóm. Sự việc ngày càng nóng hơn khi các nhóm cổ đông liên tục đưa ra phát biểu xung quanh việc thay đổi ban lãnh đạo ngân hàng trước thềm ĐHCĐ. Một cuộc rượt đuổi bền bỉ tranh giành quyền kiểm soát đã diễn ra giữa 2 bên: thâu tóm và phòng thủ. Sacombank là ngân hàng cổ phần lớn thứ 2 tại Việt Nam với mức vốn hóa vào thời điểm tháng 9/2011 là khoảng hơn 10.000 tỷ đồng. Tính đến ĐHCĐ Sacombank năm 2011, những cổ đông lớn của STB nắm giữ với tỷ lệ REE là 3,66%, Dragon Capital có 6,66%, ANZ khoảng 9,78% và Ban điều hành của ngân hàng này nắm 9%. Cùng với hiệu quả hoạt động thấp, từ tháng 4/2010 đến tháng 6/2011, giá cổ phiếu STB của Sacombank được giao dịch quanh mức dưới giá trị sổ sách là 14.000 đồng. Với tình hình kinh doanh như vậy, cộng với sự đi xuống chung của cổ phiếu ngân hàng, cổ đông lớn của STB bắt đầu thoái vốn. Tháng 8/2011, Dragon Capital chính thức bán toàn bộ 6,66% vốn tại Sacombank, bán ra gần 61 triệu cổ phiếu STB sau 10 năm nắm giữ. Trước việc các nhà đầu tư nội kiên trì mua gom cổ phiếu STB từ năm 2010, STB bầy giờ mới rục rịch thực hiện kế hoạch phòng thủ. Một loạt các giao dịch lô lớn của STB bất ngờ khởi động với việc những công ty liên quan tới người nhà của Chủ tịch họ Đặng mua hàng triệu cổ phiếu vào tháng 7/2011. Khi đó, giá cổ phiếu của STB đã rơi xuống mức đáy là 11.600 đồng. Thành Thành Công, nơi vợ ông Đặng Văn Thành làm Chủ tịch HĐQT được chuyển nhượng cá nhân 15 triệu cổ phiếu Sacombank. Sau đó, Buorbon tây Ninh (SBT) dự kiến mua 7,5 triệu, hai công ty con của Thành Thành Công đăng ký mua 13,2 triệu cổ phiếu STB. Từ 16/11 đến 16/12, STB bất ngờ đăng ký mua vào lượng cổ phiếu quỹ kỷ lục là 100 triệu đơn vị. Nếu tính theo giá tại thời điểm đó, STB sẽ phải chi hơn 1.300 tỷ đồng (theo báo cáo tài chính quý III/2011, STB có thặng dư vốn và số dư các quỹ là 2.824 tỷ đồng). Khi đó, Chủ tịch STB tuyên bố sẽ tiếp tục mua cho đến khi giá của cổ phiếu này về đúng giá trị thực (không dưới 20.000 đồng), đồng thời khẳng định, cho tới thời điểm chốt danh sách cổ đông vào tháng 8/2011, không có ai nắm giữ tới 30% cổ phần của STB. Tháng 1/2012, hai cổ đông lớn khác của STB là REE, ANZ đã thoái sạch vốn khỏi Sacombank. Thay vào đó, Ngân hàng Xuất Nhập khẩu Eximbank (EIB) trở thành cổ đông lớn với lượng nắm giữ là 9,73%, trong đó phần lớn là được chuyển nhượng từ ANZ. Từ đây, liên tục dấy lên tin đồn về việc ACB, EIB và STB sẽ "về cùng một nhà". Thậm chí, ông Lý Xuân Hải - Tổng giám đốc ACB được đồn đoán sẽ trở thành nhà lãnh đạo mới của Sacombank. Tuy nhiên, ngay sau đó, các bên liên quan đã bác bỏ khả năng hợp nhất này. Trước thềm ĐHCĐ Sacombank 2012, thị trường lại tiếp tục rúng động với việc STB chỉ đạo nhân viên nội bộ gom ủy quyền cho ban lãnh đạo ngân hàng, hoãn ngày chốt danh sách và sửa đổi nội dung của đại hội. Cổ đông lớn EIB ngay lập tức gửi văn bản lên ban điều hành STB với đề nghị gây sốc: bầu lại toàn bộ HĐQT, Ban kiểm soát của Sacombank. Trong thông báo của mình, EIB cho biết họ đã có ủy quyền bằng văn bản đại diện cho nhóm cổ đông đa số (trên 51% cổ phần biểu quyết), yêu cầu bầu lại toàn bộ ban lãnh đạo của STB, có đại diện của EIB. Đáp lại động thái này, Chủ tịch Đặng Văn Thành của Sacombank cho rằng EIB tham gia HĐQT Sacombank là bình thường, tương tự như ANZ trước đây. Theo ông Thành, điều này sẽ không ảnh hưởng đến quyền lợi cạnh tranh giữa hai ngân hàng, và STB sẵn sàng nghe ý kiến đóng góp của EIB nếu xét thấy hợp lý. Tuy nhiên, vị Chủ tịch này cũng lên tiếng khẳng định "chưa có tiền lệ yêu cầu miễn nhiệm HĐQT ngân hàng", và đòi hỏi của EIB đã vi phạm luật tổ chức tín dụng. Thậm chí, EIB có thật đang đại diện cho 51% cổ phần biểu quyết của STB hay không thì còn phải chờ chốt danh sách cổ đông. Sacombank thực sự đang nằm trong tay nhóm cổ đông nào và ban lãnh đạo của ngân hàng này sau ĐHCĐ là ai là những câu hỏi mà thị trường chờ đợi trong kỳ đại hội dự kiến diễn ra vào tháng 4 tới. Tuy nhiên, có thể thấy ngay được tác động của cuộc đua giành quyền kiểm soát này lên giá cổ phiếu của STB. Kể từ mức đáy 11.600 đồng, đến ngày 21/2, thị giá STB đã tăng 64%.

Theo VnExpress