Pháp luật kiến tạo và chính sách hỗ trợ: Chìa khóa thành công của Singapore và Hàn Quốc trong phát triển kinh tế tư nhân

Trong bối cảnh Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Đảng ta xác định rõ kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế, kinh nghiệm từ Singapore và Hàn Quốc – hai quốc gia đã thành công trong việc thúc đẩy khu vực tư nhân – mang lại những bài học quý báu về cách xây dựng thể chế và môi trường pháp lý kiến tạo cho doanh nghiệp.

Singapore: Mô hình nhà nước kiến tạo và thị trường hiệu quả

Singapore là một trong những quốc gia có môi trường kinh doanh minh bạch, thông thoáng hàng đầu thế giới. Thành công của quốc gia này đến từ việc xây dựng hệ thống pháp luật hiện đại, linh hoạt và liên tục đổi mới nhằm hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển.

1. Luật hóa cơ chế khuyến khích đầu tư tư nhân

Năm 2025, Singapore khởi động Chương trình Phát triển Thị trường Cổ phiếu (Equity Market Development Program) trị giá 5 tỷ SGD (tương đương 3,74 tỷ USD). Chính phủ cung cấp ưu đãi thuế 20% cho các doanh nghiệp lần đầu niêm yết và hỗ trợ dòng vốn vào khu vực kinh tế tư nhân thông qua quỹ đầu tư dài hạn – một mô hình nhà nước đóng vai trò “dẫn dắt” thị trường, thay vì “can thiệp”.

2. Khung pháp lý cho tài sản tư nhân và đầu tư cá nhân

Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) đã đề xuất một khung pháp lý cho các Quỹ Đầu tư Dài hạn (LIF) nhằm cho phép nhà đầu tư cá nhân tiếp cận các thị trường tư nhân như cổ phần tư nhân, tín dụng tư nhân và hạ tầng. Chính sách này thúc đẩy dân chủ hóa đầu tư, mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường cho người dân, qua đó củng cố khu vực tư nhân một cách toàn diện.

Hàn Quốc: Hệ sinh thái luật pháp vì doanh nghiệp nhỏ và đổi mới

Khác với mô hình đầu tư quốc tế của Singapore, Hàn Quốc xây dựng một hệ thống luật pháp tập trung vào việc bảo vệ và phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs) – thành phần cốt lõi của khu vực tư nhân.

1. Luật hỗ trợ SMEs và doanh nghiệp vi mô

Hàn Quốc đã ban hành Luật Khung về Doanh nghiệp Nhỏ và Vừa cùng với Luật Hỗ trợ và Bảo vệ Doanh nghiệp Vi mô, đặt nền móng pháp lý vững chắc để SMEs phát triển độc lập, sáng tạo. Đây là công cụ pháp lý giúp nâng cao vị thế xã hội của SMEs, đảm bảo công bằng trong cạnh tranh.

2. Cơ chế tài chính mạnh mẽ: Quỹ Bảo lãnh Tín dụng (KODIT)

Chính phủ Hàn Quốc đã thành lập Quỹ Bảo lãnh Tín dụng nhằm giúp các doanh nghiệp nhỏ tiếp cận nguồn vốn. Năm 2024, quốc gia này triển khai gói tài chính “Thang tăng trưởng” trị giá 500 tỷ KRW (khoảng 375 triệu USD), hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân mở rộng quy mô sản xuất và đổi mới công nghệ.

3. Hỗ trợ đầu tư và đổi mới sáng tạo

Hàn Quốc không chỉ bảo vệ SMEs mà còn tích cực thu hút đầu tư tư nhân và nước ngoài thông qua Luật Khuyến khích Đầu tư Nước ngoài. Bên cạnh đó, Luật Khuyến khích Đổi mới Công nghệ của SMEs cho phép doanh nghiệp nhận ưu đãi tài chính và hỗ trợ kỹ thuật từ nhà nước nếu có hoạt động đổi mới sáng tạo.

Bài học cho Việt Nam từ Nghị quyết 68-NQ/TW

Nghị quyết 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 đã chỉ rõ: “Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa”. Từ đó, Đảng và Nhà nước ta xác định phải hoàn thiện pháp luật, xây dựng môi trường đầu tư – kinh doanh minh bạch, công bằng, và tạo động lực pháp lý để doanh nghiệp tư nhân phát triển bền vững.

Các mô hình từ Singapore và Hàn Quốc cho thấy: muốn kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực, cần phải:

• Xây dựng khung pháp lý phù hợp với xu thế công nghệ và thị trường vốn (như Singapore).

• Hình thành các quỹ hỗ trợ tài chính minh bạch và hiệu quả cho SMEs (như Hàn Quốc).

• Thúc đẩy luật hóa các chương trình đổi mới sáng tạo và bảo vệ quyền kinh doanh chính đáng.

• Tạo cơ chế gắn kết giữa đầu tư tư nhân và phát triển quốc gia, bảo đảm quyền tiếp cận công bằng các nguồn lực.

Kết luận

Singapore và Hàn Quốc đều đã thành công trong việc biến khu vực tư nhân thành trụ cột tăng trưởng kinh tế. Những kinh nghiệm về xây dựng luật pháp, chính sách hỗ trợ và cải cách thể chế tại hai quốc gia này sẽ là kim chỉ nam quý báu cho Việt Nam trong quá trình thực hiện các mục tiêu lớn mà Nghị quyết 68-NQ/TW đề ra.