Bản nâng cấp The Merge – quá trình chuyển đổi cơ chế đồng thuận từ Proof-of-Work (PoW) sang Proof-of-Stake (PoS) – hiện đã chính thức được kích hoạt trên mainnet Ethereum, theo xác nhận của đồng sáng lập Vitalik Buterin.

Việc Ethereum chuyển sang PoS được xem là một trong những sự kiện quan trọng nhất trong thị trường tiền điện tử. Tình trạng đầu cơ và thông tin sai lệch cũng nở rộ. Không thể chối cãi rằng việc chuyển mình từ PoW sang PoS sẽ gây ra những thay đổi lớn về kinh tế, môi trường, tokenomics, tính cạnh tranh với các loại tiền điện tử khác, pháp lý, tập trung hóa so với phân quyền… Hãy xem xét cụ thể chuyện gì sẽ xảy ra sau sự kiện nâng cấp The Merge.

Ethereum trở nên bền vững, Bitcoin đặc biệt bị chú ý

Đầu tiên, cơ chế đồng thuận PoS sẽ giảm thiểu triệt để năng lượng mà blockchain Ethereum tiêu thụ. Một số nghiên cứu kết luận Ethereum sẽ tiêu thụ điện ít hơn 99,95% sau khi triển khai PoS, nhờ vào Merge.

Tiếp theo, hashrate Ethereum giảm mạnh xuống 0, đại diện cho sự kết thúc của một kỷ nguyên. Bất kỳ người dùng nào sở hữu ETH đều có thể trở thành trình xác thực. Họ cũng sẽ có thể thu được lợi nhuận bằng cách tận dụng vốn chủ sở hữu để stake vào giao thức. Sau đó, áp lực của giới truyền thông sẽ đổ dồn vào Bitcoin trước những thiệt hại về môi trường mà hoạt động đào BTC gây ra. Các nhà đầu tư không sử dụng PoW sẽ cân nhắc đầu tư vào Ethereum. Ví dụ: Tesla đã gỡ bỏ Bitcoin khỏi tuỳ chọn thanh toán cũng vì lượng khí thải carbon khổng lồ của hoạt động khai thác

Trong khi với PoS, Ethereum có đường đi nước bước rõ ràng hơn. Điều này đặc biệt đúng đối với các nhà đầu tư tuân theo chuẩn ESG hoặc những người đang đầu tư vào các công ty liên quan đến hoạt động của Ethereum. Theo cách này, Bitcoin vẫn là mục tiêu của giới truyền thông, trong khi Ethereum thoát khỏi một trong những vấn đề gây tranh cãi nhất trong những năm gần đây liên quan đến tiền điện tử.

Nhiều thay đổi khác sẽ xảy ra

Giới chức trách từ lâu luôn muốn can thiệp hoặc đưa ra các quy tắc cơ bản nhất định trên thị trường tiền điện tử. Điều chỉnh tiền điện tử không phải là một nhiệm vụ đơn giản vì thị trường này có tính linh hoạt và phức tạp cao. Tuy nhiên, PoW là điểm yếu bị tấn công với lý do tiêu thụ điện cao. Báo cáo gần đây nhất từ ​​Nhà Trắng cũng cảnh báo về nguy cơ tích tụ lượng khí thải carbon. Trong đó, Ethereum chịu trách nhiệm cho 20-39% chi phí điện năng cho hoạt động khai thác trong khi Bitcoin được ước tính ở mức 60-77%. Do đó, khi Ethereum chuyển sang PoS, các nhà quản lý sẽ không thể áp dụng lập luận này để chống lại nó nữa.

Câu hỏi đặt ra là, điều gì sẽ xảy ra với những người khai thác Ethereum hàng ngày? Giống như Bitcoin, có thiết bị khai thác cụ thể được thiết kế để khai thác ETH. Khi Ethereum chuyển sang sử dụng PoS làm mô hình đồng thuận, hoạt động khai thác Ethereum sẽ biến mất hoàn toàn và hashrate sẽ giảm xuống 0. Một số nhóm khai thác Ethereum đã cố gắng tẩy chay và tìm cách xóa bỏ EIP-1559 hoặc đe dọa sẽ có một đợt fork Ethereum mới. Nhưng nỗ lực của họ dường như vô ích… Hiện tại, chỉ có Ethereum Classic và 1 vài blockchain nhỏ khác sẽ tiếp tục hoạt động dưới mô hình PoW.

Về điểm đến cuối cùng của các thợ đào Ethereum, Garrido xác nhận họ vẫn sẽ hoạt động. Tuy nhiên, họ sẽ chuyển sang các dự án khác, nơi mà hoạt động khai thác có thể mang lại đủ lợi nhuận. Ví dụ như  RavenCoin, Conflux, Ethereum Classiic,… Garrido cũng cho biết thiết bị của các thợ đào Ethereum sẽ không quá lỗi thời. GPU hoạt động với Ethereum có thể được định cấu hình cho các dự án khác hỗ trợ Etash hoặc Dagger Hashimoto (cơ sở Proof of Work của Ethereum) mà không có bất kỳ nhược điểm nào.

Khi được hỏi liệu sẽ có một cuộc di cư của những người khai thác Ethereum sang Bitcoin hay không, Garrido trả lời:

"Phần cứng Ethereum (GPU) không mang lại lợi nhuận cho BTC do độ khó của mạng lưới Bitcoin. Nhiều năm trước, những người khai thác BTC đã từ bỏ GPU và chuyển sang công nghệ ASIC mạnh mẽ, công nghệ này làm cho việc khai thác GPU không có lợi do tính ưu việt của ASIC là xử lý hàng nghìn tỷ thao tác mỗi giây”.

Ngoài vấn đề về lợi nhuận, còn có một khía cạnh kỹ thuật có thể gây trở ngại lớn do sự không tương thích giữa hai mạng lưới. Các công cụ khai thác ETH ASIC cũng sẽ gặp vấn đề do sự không tương thích của các tiêu chuẩn thuật toán. Ví dụ: công cụ khai thác ASIC E9 mạnh mẽ sẽ không thể được sử dụng sau sự kiện The Merge cho BTC, vì nó chỉ tương thích với thuật toán Etash (ETH) chứ không phải SHA256 (BTC).

Do đó, một cuộc di cư của những người khai thác Ethereum vào mạng lưới của Bitcoin là điều không cần bàn cãi. Tuy nhiên, quá trình di chuyển khai thác từ mạng Ethereum sang các blockchain PoW khác chắc chắn sẽ rất đáng chú ý.

Một trong những tác động phụ khác là những blockchain từng cạnh tranh với Ethereum sẽ bị ảnh hưởng. Trong số các giải pháp layer-1, có thể kể đến Solana, Cardano, Avalanche, Tron, Polkadot hoặc Radix. Thêm vào đó, cả hai giải pháp layer-1 và layer-2, chẳng hạn như Polygon, sẽ mất một trong những ưu điểm mạnh nhất vào tay người khổng lồ Ethereum: tính bền vững. Ethereum 2.0 sẽ buộc các giao thức này thay đổi chiêu thức marketing của họ để tập trung vào những ưu điểm khác mà Ethereum vẫn còn chùn bước. Ví dụ như chi phí bão hòa mạng cao, khả năng mở rộng,…

NFT cũng bị ảnh hưởng, tập trung hóa như một mối đe dọa

Luôn luôn có cuộc tranh luận trong lĩnh vực này về việc sử dụng Ethereum để lưu trữ và tạo NFT của các tác phẩm nghệ thuật, vì lượng khí thải carbon. Giờ đây, lĩnh vực nghệ thuật tiền điện tử sẽ có thể dễ thở hơn. Việc Ethereum chuyển sang PoS sẽ thay đổi bộ code của nó và nó có thể ảnh hưởng đến sự phân quyền của Ethereum.

Những người phản đối việc sử dụng PoS cho rằng hệ thống này cuối cùng sẽ khiến mạng lưới Ethereum trở nên tập trung hơn. Các nhà đầu tư lớn sẽ mua một lượng lớn ETH rồi thống trị phần lớn mạng lưới. Các nhà đầu tư tay to có thật, chẳng hạn như GrayScale đã mua gần như tất cả số ETH được khai thác trong giai đoạn khi nó ra mắt Ethereum Foundation.

Nỗi sợ hãi hiện tại là Ethereum sẽ trở nên tập trung hơn nữa. Lido hiện có lượng ETH được stake lớn nhất với 4.152.128 ETH, chiếm gần 31% tổng số tiền và sẽ tương đương với 129.754 trình xác thực, vì mỗi trình cần stake tối thiểu 32ETH vào Beacon Chain. Do đó, có thể kết luận rằng 29,61% ETH được stake bị chi phối bởi ba nền tảng giao dịch tiền điện tử. Tổng số tiền staking của 4 người chơi đầu tiên được đề cập là 8.160.416 ETH, tương đương 60,69% tổng số ETH được stake.

Vấn đề xảy ra với sự tập trung hoá này là, các nhà đầu tư hoặc công ty nắm giữ số tiền lớn có thể đóng băng quỹ của họ, làm ảnh hưởng đến mạng lưới Ethereum.

The Merge của Ethereum và việc chuyển từ PoW sang PoS có thể là sự kiện lớn nhất trong năm của ngành công nghiệp tiền điện tử kể từ khi Bitcoin và Ethereum ra đời.

Một mặt, thử nghiệm toàn cầu này có thể tạo tiền lệ cho các nhà phát triển tiền điện tử. Nếu thành công, nó thậm chí có thể thuyết phục những người theo chủ nghĩa tối đa hóa Bitcoin thực hiện thay đổi đối với mô hình đồng thuận của họ. Mặt khác, thử nghiệm có thể là một thất bại và xóa bớt đi danh tiếng của Ethereum.

( Nguồn tạp chí Bitcoin)