Đa số các doanh nghiệp thường hay "lãng quên" hoặc bỏ qua giá trị thương hiệu, tài sản sở hữu trí tuệ khi định giá để cổ phần hóa (CPH). Ông Trần Việt Hùng - Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ đã phản ánh và cảnh báo tình trạng trên sẽ dẫn đến hậu quả dễ làm thất thoát hoặc giảm giá trị các tài sản nhà nước khi CPH; gây tranh chấp phức tạp sau CPH và làm giảm khả năng phát triển lợi thế kinh doanh thông qua thương hiệu cùng các quyền sở hữu trí tuệ khác mà doanh nghiệp có được. Khảo sát qua nhiều bảng thống kê tài sản của doanh nghiệp đưa vào CPH ông Hùng nhận định, các tài sản hữu hình như: nhà xưởng, máy móc, xe cộ... được định giá rất rõ ràng và cụ thể, nhưng tuyệt nhiên không có một mục nào liệt kê các giá trị của quyền sở hữu trí tuệ về: nhãn hiệu hàng hóa, kiểu dáng công nghiệp, các sáng chế và giải pháp hữu ích... Và chúng ta có thể bị mất những tài sản rất lớn khi bỏ quên các giá trị quyền sở hữu trí tuệ như thế. Theo ông Hùng trong thời gian vừa qua đã có hàng ngàn doanh nghiệp được CPH, nhưng đa số mới chỉ là những doanh nghiệp có quy mô nhỏ nên việc "quên" định giá thương hiệu chưa gây thiệt hại lớn. Tuy nhiên từ 2005 trở đi, sẽ CPH các công ty lớn, các tổng công ty đang sở hữu nhiều thương hiệu có giá trị của Việt Nam thì vấn đề định giá thương hiệu và các quyền sở hữu trí tuệ trở nên cấp thiết. Vì thế, để đi đến quyết định CPH chính xác, các tài sản thương hiệu, sở hữu trí tuệ phải được thống kê, định giá đầy đủ để đưa vào danh mục tài sản CPH. Xác định chính xác quyền sở hữu đối với thương hiệu và các tài sản sở hữu trí tuệ khác để tránh các tranh chấp phức tạp về sau. Tuy nhiên, ông Hùng thừa nhận, việc định giá thương hiệu và các tài sản sở hữu trí tuệ đang là một vấn đề rất mới ở nước ta, ngay cả với các cơ quan quản lý sở hữu trí tuệ. Hiện nay, có nhiều phương pháp khác nhau để xác định giá trị một thương hiệu. Tuy nhiên, tất cả các phương pháp này đều phức tạp và kết quả thường không phải lúc nào cũng được thừa nhận ngay. Về mặt pháp lý, chúng ta vẫn còn thiếu các hướng dẫn xung quanh vấn đề định giá thương hiệu, việc tính toán đưa giá trị thương hiệu và các tài sản sở hữu trí tuệ khác vào CPH. Trong thời gian tới các cơ quan thẩm quyền cần bổ sung những thiếu sót này, không để xảy ra tình trạng "bỏ quên" giá trị thương hiệu khi CPH như trong thời gian vừa qua, ông Hùng nhấn mạnh. Kinh nghiệm của các công ty nước ngoài khi mua lại các thương hiệu Việt Nam là thuê các công ty kiểm toán quốc tế định giá. Hiện nay, các công ty kiểm toán Việt Nam cũng đang thực hiện các dịch vụ kiểm toán cho CPH bao gồm cả việc đánh giá giá trị của thương hiệu. Các doanh nghiệp có thể thuê một lúc nhiều hãng kiểm toán độc lập để đảm bảo việc định giá khách quan và chính xác hơn. Trên thực tế, đã có một số doanh nghiệp quan tâm đến vấn đề này. Tổng Công ty Xuất nhập khẩu xây dựng Việt Nam - VINACONEX cũng đã thuê hai công ty kiểm toán độc lập có uy tín xác định giá trị doanh nghiệp để tiến hành CPH. Trong tổng số vốn nhà nước 601.2 tỷ đồng thì tạm tính được giá trị lợi thế kinh doanh là 3,18 tỷ, giá trị thương hiệu là 3,5 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo ông Hùng, con số chưa thể hiện đúng giá trị thương hiệu của một tổng công ty lớn, hoạt động lâu năm về xây dựng cả trong và ngoài nước như VINACONEX. Cái giá này chỉ tương đương 200 ngàn USD; không bằng 1/10 số tiền 2,5 triệu USD mà Colgate (Hoa Kỳ) bỏ ra để mua lại thương hiệu kem đánh răng Dạ Lan ở TP.Hồ Chí Minh cách đây hơn 10 năm. Nguyên Phong

THEO VIỆT BÁO