Nghiên cứu M&A: các quy định về kiểm soát M&A trên thế giới, Luật cạnh tranh, luật doanh nghiệp ( Bài 27, phần 4)

Khi thị phần kết hợp của các doanh nghiệp tham gia chỉ chiếm dưới 30% trên thị trường liên quan thì sự tập trung kinh tế chưa có khả năng tạo ra vị trí thống lĩnh cho doanh nghiệp hình thành sau khi tập trung. Lúc này, việc sáp nhập hợp nhất hay mua lại chỉ là các biện pháp cơ cấu lại kinh doanh hoặc đầu tư vốn bình thường nên chưa chứa đựng những nguy cơ đe dọa đến trật tự cạnh tranh của thị trường.

Tuy nhiên mặc dù đạt tới ngưỡng cấm nhưng theo quan điểm của Luật cạnh tranh thì những trường hợp miễn trừ là những trường hợp không có nguy cơ gây ra tác hại cho thị trường nên cũng xem xét cho phép miễn trừ nếu xét thấy thực sự cần thiết. Điều này có lợi cho các doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế nhưng thực sự pháp luật không lường hết những tác hại ở khía cạnh kinh tế cho thị trường nếu không thẩm định và xem xét thật sự chặt chẽ hoạt động miễn trừ này. Với những doanh nghiệp lâm vào tỉnh trạng phá sản thì dễ xác định tiêu chí, nhưng trường hợp có nguy cơ giải thể thật sự là một quy định rất định tính.

Theo Điều 35 Nghị định số 116/2005/NĐ-CP của Chính phủ ngày 15/09/2005 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật cạnh tranh thì có một số  hình thức mua lại không bị coi là tập trung kinh tế  và sẽ không bị kiểm soát theo nghĩa vụ thông báo hay cho phép là khi: "Doanh nghiệp bảo hiểm, tổ chức tín dụng mua lại doanh nghiệp khác nhằm mục đích bán lại trong thời hạn dài nhất là 01 năm… nếu doanh nghiệp mua lại không thực hiện quyền kiểm soát hoặc chi phối doanh nghiệp bị mua lại, hoặc doanh nghiệp thực hiện quyền kiểm soát/chi phối nhưng chỉ trong khuôn khổ bắt buộc để đạt được mục đích bán lại ". Đồng thời, doanh nghiệp bảo hiểm, tổ chức tín dụng đó phải gửi cho cơ quan quản lý cạnh tranh hồ sơ thông báo việc mua lại này. Thời hạn bán lại doanh nghiệp quy định tại Điều 35 Nghị định số 116/2005/NĐ-CP có thể được Thủ trưởng cơ quan quản lý cạnh tranh gia hạn theo kiến nghị của doanh nghiệp mua lại nếu doanh nghiệp chứng minh rằng họ đã không thể bán lại doanh nghiệp bị mua lại đó trong thời hạn 01 năm.

Thông thường các giao dịch mà có thị phần kết hợp của thị trường liên quan trên 50% thì sẽ bị cấm. Tại Điều 19 Luật cạnh tranh thì quy định cấm hợp nhất đối với trường hợp thị phần kết hợp của các doanh nghiệp tham gia hợp nhất chiếm trên 50% trên thị trường liên quan (Điều 18, Luật cạnh tranh) , trừ trường hợp được cho hưởng miễn trừ trong các trường hợp sau đây:

“ 1. Một hoặc nhiều bên tham gia tập trung kinh tế đang trong nguy cơ bị giải thể hoặc lâm vào tình trạng phá sản; 2. Việc tập trung kinh tế có tác dụng mở rộng xuất khẩu hoặc góp phần phát triển kinh tế - xã hội, tiến bộ kỹ thuật, công nghệ”. ( Điều 19, Luật cạnh tranh) hoặc trường hợp “doanh nghiệp sau hợp nhất vẫn thuộc loại doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định của Pháp luật”,

“Nếu các doanh nghiệp tham gia hợp nhất có thị phần kết hợp từ 30% đến 50% trên thị trường liên quan thì đại diện hợp pháp của các doanh nghiệp đó phải thông  báo cho  cơ quan quản lý cạnh tranh trước khi tiến hành hợp nhất. Trường hợp thị phần kết hợp của các doanh nghiệp tham gia hợp nhất thấp hơn 30% trên thị trường liên quan hoặc trường hợp doanh nghiệp sau khi hợp nhất vẫn thuộc loại doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định của pháp luật thì không phải thông báo”

Những quy định về  trường hợp miễn trừ thì Luật cạnh tranh quy định: “Đối với những doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế được hưởng miễn trừ quy định tại Điều 19 của Luật cạnh tranh thì  nộp hồ sơ đề nghị hưởng miễn trừ theo quy định thay cho thông  báo việc tập trung kinh tế.” – Điều 20 Luật cạnh tranh về nghĩa vụ thông báo việc tập trung kinh tế. Các quy định xem xét được miễn trừ lại nằm chủ yếu trong Luật doanh nghiệp như : doanh nghiệp vừa và nhỏ” “ lâm vào tình trạng phá sản”  hay “ có nguy cơ giải thể”.

​( Bài viết của Luật sư Vũ Ngọc Dũng - sao chép dưới mọi hình thức đề nghị xin phép tác giả - 0387696666 - 0386319999) #vungocdung #mavietnam  #bacvietluat #luatsu #muabandoanhnghiep